Cảnh báo cháy nổ tại nhà xưởng và phương án xử lý

1. Thực trạng đáng báo động về cháy nổ nhà xưởng 

Theo thống kê từ cục cảnh sát PCCC và CNCH, hàng năm có hàng nghìn vụ cháy xảy ra tại các khu công nghiệp và nhà xưởng. Đặc điểm chung của các đám cháy này là tốc độ lan truyền cực nhanh, nhiệt lượng tỏa ra lớn và sinh ra nhiều khí độc hại. 

Tại sao nhà xưởng lại nhạy cảm với hỏa hoản đến vậy? 

• Mật độ hàng hóa cao: Việc lưu trữ quá nhiều vật liệu dễ cháy ( bao bì, hóa chất, gỗ, vải,..) trong không gian kín. 
• Hệ thống điện quá tải: Nhu cầu sử dụng điện năng lớn cho máy móc công suất cao thường xuyên gây ra hiện tượng chập mạch. 
• Thiết kế thiếu an toàn: Nhiều nhà xưởng cũ không đáp ứng tiêu chuẩn PCCC hiện hành ( lối thoát hiểm hẹp, không có vách ngăn cháy). 

2. Nguyên nhân chính gây cháy nổ 

Để có phương án cảnh báo cháy nổ hiệu quả, chúng ta cần hiểu rõ kẻ thù xuất phát từ đâu. Dưới đây là 3 nhóm nguyên nhân hàng đầu:

2.1 Sự cố hệ thống điện ( chiếm hơn 70%)

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Các vấn đề thường gặp bao gồm: 

• Quá tải đường dây: Sử dụng thiết bị vượt quá công suất thiết kế. 
• Mối nối lỏng lẻo: Gây ra tia lửa điện ( hồ quang điện) tại các điểm tiếp xúc. 
• Dây dẫn lão hóa: Lớp vỏ cách điện bị bong tróc, chuột cắn dẫn đến chập mạch. 
• Tĩnh điện: Ma sát trong quá trình vận hành máy móc sinh ra tĩnh điện, gặp môi trường có bụi khí dễ cháy sẽ cháy nổ. 

2.2 Hóa chất và nguyên liệu dễ cháy 

Trong các nhà xưởng sản xuất sơn, dung môi, dệt may hay chế biến gỗ, nguy cơ cháy luôn thường trực. 

• Rò rỉ khí gas, khí hóa lỏng. 
• Bảo quản hóa chất không đúng quy định ( để gần nguồn nhiệt, ánh nắng trực tiếp). 
• Bụi công nghiệp ( bụi gỗ, bụi bột mì) lơ lửng trong không khí với nồng độ cao có thể gây nổ lớn. 

2.3 Sự bất cẩn của công người 

• Hút thuốc không đúng nơi quy định. 
• Hàn cắt kim loại mà không có biện pháp che chắn vảy hàn. 
• Thờ ơ với quy trình vận hành máy móc an toàn. 

3. Hệ thống cảnh báo cháy nổ sớm 

Phát hiện cháy ở giai đoạn " ngọn lửa vàng" ( gia đoạn khởi phát) là chìa khóa để kiểm soát tình hình. Một hệ thống cảnh báo cháy nổ đạt chuẩn cần tích hợp các yếu tố sau:

3.1 Cảm biến khói và nhiệt 

Các thiết bị này cần được lắp đặt tại các vị trí trọng yếu, đặc biệt là kho hàng và khu vực máy móc hoạt động liên tục. 

• Cảm biến khói quang điện: Nhạy bén với các đám cháy âm ỏ, nhiều khói. 
• Cảm biến nhiệt gia tăng: Kích hoạt khi nhiệt độ phòng tăng đột ngột bất thường. 

3.2 Hệ thống báo động âm thanh và ánh sáng 

Chuông báo cháy phải có cường độ âm thanh đủ lớn để át tiếng ồn máy móc. Đèn chớp báo hiệu cần được bố trí tại các lối thoát hiểm để định hướng di chuyển trong điều kiện khói mù mịt. 

3.3 Giám sát thông minh 

Trong kỷ nguyên 4.0 việc tích hợp công nghệ IoT trong PCCC là xu hướng tất yếu. Các cảm biến thông minh có thể gửi cảnh báo trực tiếp đến điện thoại của quản lý và lực lượng PCCC ngay lập tức, kèo theo vị trí chính xác của điểm cháy. 

4. Phương án xử lý khi có cháy nổ 

Khi hệ thống cảnh báo kích hoạt hoặc phát hiện đám cháy, sự bình tĩnh và tuân thủ quy trình là yếu tố quyết định sự sống còn. Chủ doanh nghiệp cần xây dựng và diễn tập thường xuyên kịch bản sau:

Bước 1: Báo động và ngắt nguồn 

• Hô hoán to hoặc nhấn nút báo cháy khẩn cấp gần nhất. 
• Ngắt cầu dao điện tổng ( Aptomat) tại khu vực xảy ra cháy để tránh giật điện và cháy lan. 

Bước 2: Thông báo lực lượng chức năng 

• Gọi ngay 114 ( Cảnh sát PCCC và CNCH). 
• Cung cấp thông tin rõ ràng: Địa chỉ, loại hình cháy ( cháy điện, cháy hóa chất,..) số lượng người bị mắc kẹt ( nếu có). 

Bước 3: Chữa cháy tại chỗ ( nếu có thể) 

Nếu đám cháy còn nhỏ, hãy sử dụng các phương tiện cháy tại chỗ. 

• Sử dụng bình chữa cháy: Áp dụng quy tắc P.A.S.S ( Pull - Kéo chốt, Aim - Nhắm vào gốc lửa, Squeeze - Bóp cò, Sweep - quét qua lại). 
• Lưu ý quan trọng: Không dùng nước để chữa cháy xăng dầu hoặc cháy điện khi chưa ngắt nguồn. Sử dụng bình bột hoặc bình khí CO2. 

Bước 4: Sơ tán và thoát hiểm 

• Di chuyển nhanh chóng theo hướng đèn chỉ dẫn EXIT. 
• Tuyệt đối không sử dụng thang máy. 
• Nếu có khói, hãy cúi thấp người hoặc bò sát sàn nhà, dùng khăn ướt che mũi miệng để tránh ngạt khí độc. 
• Tập trung tại điểm tập kết đã quy định điểm danh quân số. 

5. Chiếc lược phòng ngừa dài hạn 

Để hỏa hoản không bao giờ ghé thăm, doanh nghiệp cần thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp phòng ngừa:

5.1 Bảo trì hệ thống điện định kỳ 

• Kiểm tra định kỳ hệ thống dây dẫn, tủ điện bằng camera nhiệt để phát hiện điểm nóng bất thường. 
• Thay thế ngay các thiết bị lão hóa, hư hỏng. 
• Lắp đặt Aptomat chống giật, chống quá tải cho từng khu vực máy móc. 

5.2 Sắp xếp bãi khoa học 

• Phân loại hàng hóa theo mức độ nguy hiểm cháy nổ. 
• Tuân thủ khoảng cách an toàn giữa các lô hàng để tạo đường ngăn cháy. 
• Không để vật liệu dễ cháy gần nguồn nhiệt, tủ điện. 

5.3 Trang bị và bảo dưỡng thiết bị PCCC 

• Hệ thống chữa cháy vách tường, Spinkler tự động cần kiểm tra áp lực nước thường xuyên. 
• Bình chữa cháy phải được nạp sạc định kỳ 6 tháng/lần. 
• Tham khảo thêm: Dịch vụ bảo trì hệ thống điện uy tín 

5.4 Đào tạo và diễn tập

Yêu tố con người là quan trọng nhất. Cần tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng PCCC cho 100% cán bộ công nhân viên định kỳ hàng năm. Đội PCCC cơ sở phải được đào tạo chuyên sâu để phản ứng nhanh trước khi lực lượng chuyên nghiệp đến. 

>> Xem thêm: Kiểm tra và sửa chữa tủ điện nhà xưởng chuyên nghiệp

6. Các tiêu chuẩn PCCC cần tuân thủ tại Việt Nam 

Việc tuân thủ pháp luật không chỉ giúp doanh nghiệp tránh bị phạt mà còn là cơ sở pháp lý để bảo vệ quyền lợi khi có sự cố. 

• TCVN 3890:2009: Phương tiện phòng cháy và chữa cháy cho nhà và công trình - trang bị, bố trí, kiểm tra, bảo dưỡng. 
• QCVN 06:2022/BXD: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình. 
• Luật phòng cháy và chữa cháy sửa đổi bổ sung năm 2013. 

Đừng để sự chủ quan đánh đổi bằng cả cơ nghiệp. Hãy rà soát lại quy trình an toàn cháy nổ của bạn ngay hôm nay. Nếu bạn cần tư vấn về thiết kế, thi công hoặc bảo trì hệ thống PCCC nhà xưởng chuyên nghiệp. Hãy liên hệ với DOHOCO tại hotline 0865 959 817 để được chúng tôi tư vấn và báo giá sớm nhất!

Mọi thông tin xin liên hệ:

————————–

CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ XÂY DỰNG DOHOCO 

• Địa chỉ: Số 3-A67, đường NA5, khu dân cư Việt - Sing, Phường Thuận Giao, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
• Hotline: 0865 959 817
• Email: dtxddohoco@gmail.com
• Website: xaydungdohoco.com
• Facebook: https://www.facebook.com/xaydungdohoco